Ropomacicze jest to jednostka chorobowa polegająca na gromadzeniu się wydzieliny
gruczołowej wewnątrz macicy. Z czasem wydzielina ta (np. po cieczce) ulega
zakażeniu i pojawia się ropa, która wypełnia światło narządu, czasami
powiększając je do bardzo dużych rozmiarów. Dopóki nie dochodzi do zatrucia
organizmu toksynami bakterii znajdujących się w macicy, czy rozwarcia szyjki
macicznej, rozpoznanie może być trudne ze względu na brak objawów klinicznych.
Schorzenie to najczęściej dotyczy suk, ale spotykane jest również u kotek i
innych gatunków zwierząt towarzyszących.
Jaka jest przyczyna?
Główną
przyczyną jest zachwianie równowagi hormonalnej, w wyniku której dochodzi do
nadmiernej czynności gruczołów macicznych i ich przerostu. Dochodzi jednocześnie
do produkcji wydzieliny gruczołów, która ulega zakażeniu bytyjącymi wszędzie
bakteriami.
Jakie są objawy?
Na początku nie ma żadnych
objawów; następnie pojawiają się:
-
zwiększone pragnienie
i oddawanie moczu (poliuria, polidypsia)
-
wymioty
-
wyciek z pochwy
-
apatia
-
powiększony brzuch
-
brak apetytu (anorexia)
W
zasadzie przy pojawieniu się jednego z ww. objawów, oprócz wielu innych
jednostek chorobowych, musi się wziąć pod uwagę ropomacicze. W wywiadzie należy
ustalić:
-
wiek - suka w średnim
wieku lub stara
-
kiedy zakończyła się
cieczka - zakres 5-80 dni
-
czy stosowano kiedyś
antykoncepcję hormonalną
OBJAWY I
CZĘSTOTLIWOŚĆ ICH WYSTĘPOWANIA |
Wyciek z
pochwy |
+ + + + |
Powiększenie
brzucha |
+ + - - |
Zwiększone
pragnienie |
+ + + - |
Brak apetytu |
+ + - - |
Wymioty |
+ + - - |
Osłabienie
"zadu" |
+ + - - |
Objaśnienia:
im więcej plusów, tym częściej występuje dany objaw.
Rozpoznanie:
Po sprecyzowaniu
podejrzenia, należy dobrać odpowiednie badania dodatkowe potwierdzające lub
wykluczające wstępną diagnozę. Jako rutynowe badania, należy wymienić:
-
badanie cytologiczne
wymazu z dróg rodnych
-
badania laboratoryjne
krwi (morfologia, badania biochemiczne, OB)
-
USG
Leczenie:
Główną
metodą terapeutyczną w przypadku kompleksu endometritis-pyometra jest zabieg
chirurgiczny. Każdy właściciel zwierzęcia powinien być o tym poinformowany.
Podjęcie zachowawczego leczenia wiąże się z ryzykiem niepowodzenia i wysokimi
kosztami. Przy dużej wartości hodowlanej suki można podjąć się nierzadko
skutecznej terapii farmakologicznej. Jednakże należy pamiętać, że schorzenie to
lubi nawracać.
Leczenie
zachowawcze suki powyżej 7 roku życia mija się z celem, ponieważ nawet w
przypadku zaleczenia, nawrót często kończy się śmiercią pacjentki.
Leczenie chirurgiczne:
Po
zdiagnozowaniu ropomacicza, należy podjąć decyzję o zabiegu chirurgicznym. W
związku z tym należy ocenić stan ogólny zwierzęcia. Z jednej strony zabieg
należy wykonać jak najszybciej, z drugiej strony nie każdy pacjent kwalifikuje
się od razu do zabiegu chirurgicznego. Należy zawsze wykonać oprócz zwykłego
badania klinicznego, badanie krwi. W przypadku takich objawów jak wysoka
temperatura ciała, zaburzenia pracy nerek i/lub wątroby, czy złego stanu
ogólnego spowodowanego toksemią, należy poprawić stan ogólny pacjenta.
Leczenie zachowawcze:
1. Kiedy można podjąć
próbę leczenia?
-
próba leczenia
zachowawczego może dotyczyć suki z otwartym ropomaciczem
-
leczenie powinno być
nieustannie kontrolowane laboratoryjnie - cytologia + badania krwi + USG
-
próbę leczenie można
podjąć gdy nie występują objawy innych schorzeń, właściciel jest świadomy
zagrożenia i kosztów leczenia oraz leczenie należy prowadzić w osłonie
antybiotykowej
2. Tryb postępowania:
-
otwarcie szyjki
macicznej i zapewnienie opróżnienia macicy - prostaglandyna F 2-alfa,
prostaglandyna E1 (Misoprostol) lub algepriston
-
zabezpieczenie
przeciwbakteryjne - Ogólnie - antybiotyki o szerokim spektrum działania.
Domacicznie - sulfonamid z trimetoprimem lub antybiotyk (w zależności od
wyników badania bakteriologicznego) lub wodny 0,5% roztwór jodu.
-
zapewnienie
regeneracji błony śluzowej macicy - wlewy domaciczne witaminy A, leki
homeopatyczne